Zlokalizuj się – tworzymy sentymentalną mapę osiedla Wólka Węglowa
Zlokalizuj się!
Celem projektu było pobudzenie dyskusji i krytycznego myślenia wokół historii lokalnej oraz podejmowanie międzypokoleniowych działań twórczych wokół potencjału historycznego osiedla Wólka Węglowa. Zależało nam na informowaniu i edukowaniu oraz zdiagnozowaniu grupy młodzieży w celu aktywizowania, i budowania poczucia tożsamości lokalnej. Nadrzędnym celem projektu było stworzenie wspólnego dzieła- sentymentalnej mapy osiedla Wólka Węglowa, oraz przełamanie stereotypu osiedla Wólka Węglowa kojarzącego się większości osób jedynie z Cmentarzem Północnym. W ramach projektu udało się zrealizować wszystkie zakładane cele- lokalna społeczność zaangażowała się w proces zbierania lokalnych historii i wspomnień oraz zbudowała silną wspólnotę wokół potencjału historycznego osiedla Wólka Węglowa.
Pierwszy krok
Osiedle Wólka Węglowa to peryferyjna część Dzielnicy Bielany. Z diagnoz społeczności lokalnej przeprowadzonych j przez Fundację Obserwatorium w 2017 i 2018 roku na zlecenie Filii Bielańskiego Ośrodka Kultury pod względem jej potrzeb, problemów oraz potencjału kulturotwórczego wynika, że mieszkańcy chcą się angażować w działania, które dotyczą najbliższej okolicy.„Badani mocniejszy nacisk kładli na ofertę działań integracyjnych, społecznych, budujących wspólnotę.” Filia Bielańskiego Ośrodka Kultury prowadziła w latach 2017- 2019 projekt z zakresu archiwistyki społecznej „Archiwum Wólki” którego celem było zebranie i utrwalenie wspomnień mieszkańców. Rezultatem tych działań było wydanie pierwszej w historii osiedla książki pt. “Dawna Wólka Węglowa- wspomnienia mieszkańców” , moblina wystawa zdjęć z domowych archiwów oraz zaprojektowane przez mieszkańców dwie gry terenowe “Play Wólka” i ” Hasta La Vista Wólka” do których aktywnie włączaliśmy mieszkańców Bielan i całej Warszawy. Projekt ten pokazał nam że mieszkańcy chętnie włączają się w działania związane z lokalną historią – ale część z nich występowała w roli ekspertów– którzy pamiętali dawne dzieje. Młodsza część społeczności nadal chce poznawać i eksplorować legendy i historie. Dlatego ważnym dla nas jest kontynuowanie rozpoczętego procesu zgłębiania lokalnej historii aby włączać do działania młodzież i osoby zainteresowane dawnymi dziejami, i ważnymi dla osiedla miejscami. Zlokalizuj się – to projekt animacyjno – badawczy mający na celu wzmocnienie więzi lokalnych mieszkańców osiedla Wólka Węglowa oraz utrwalenie lokalnej historii. Celem projektu było stworzenie w procesie inkluzywnych warsztatów wokół potencjału historycznego osiedla Wólka Węglowa – tożsamościowej mapy osiedla.
W ramach projektu odbyły się warsztaty:
1.Opowiedz mi swoją historię
Warsztat z mieszkańcami poświęcony zbieraniu historii lokalnych oraz mapowaniu najważniejszych miejsc dla mieszkańców osiedla. W trakcie spotkania przygotowaliśmy także ikony, które zostały wykorzystane na późniejszym etapie (przy tworzeniu projektu mapy do druku).
2.Pokaż mi swoją historię
Przygotowanie ekspozycji roboczej mapy w przestrzeni MAL Studnia. Przez około miesiąc specjalnie przygotowana mapa umożliwiła mieszkańcom samodzielne wskazywanie i opisywanie ważnych miejsc na terenie dzielnicy. W zbieranie materiałów włączyli się także pracownicy oraz prowadzący zajęcia w MAL Studnia, którzy zachęcali mieszkańców do dzielenia się swoimi spostrzeżeniami i wspomnieniami. Zebrane opisy oraz zmapowane miejsca zostały poddane selekcji i redakcji. Najważniejsze i najczęściej wskazywane punkty zostały wybrane i umieszczone na mapie oraz w interaktywnej gablocie.
3.Poznaj Wólkę – mikrowyprawa po osiedlu Wólka Węglowa
Wszystkich mieszkańców Wólki oraz warszawiaków z innych części miasta zaprosiliśmy na spacer, podczas którego eksplorowaliśmy znane i mniej znane, ważne miejsca na terenie dzielnicy. Spacer poprowadziło Towarzystwo Krajoznawcze Krajobraz oraz historyk zaangażowany w projekt Archiwum Wólki Mateusz Napieralski. Spacer odbywał się śladem punktów wskazanych w poprzednich etapach projektu, a jego uczestnicy mieli okazje uzupełniać bazę wiedzy o wybranych miejscach.
4.Zmapuj z nami
Warsztat dla młodzieży mający na celu przygotowanie interaktywnej mapy okolic osiedla Wólka Węglowa. Spośród zebranych opisów wybraliśmy 12 punktów, których opisy zostały nagrane na warsztatach, a następnie przygotowaliśmy interaktywną gablotę z naniesionymi na mapę punktami wskazanymi przez mieszkańców. W momencie dotknięcia punktu na mapie odtwarzany jest nagrany wcześniej opis miejsca. Gablota jest umieszczona w przestrzeni Filii Bielańskiego Ośrodka. Kultury
5.Papier Oskara
Warsztaty monotypii uwieczniające znanego biznesmena z branży papierniczej Oskara Saengera, który przyczynił się do rozwoju osiedla Wólka Węglowa.
6.Sitem po Wólce
Warsztaty sitodruku historycznego . Podczas mikropwyprawy mieszkańcy wybrali ważne dla osiedla miejsca, postaci, wydarzenia. Zostały one opracowane przez artystkę uprawiającą serigrafię i naświetlone na sito. Mieszkańcy wykonali tez szablony – które uwieczniliśmy na torbach płóciennych. Powstałe prace są też zawieszone w centralnym punkcie w w Filii Bielańskiego Ośrodka Kultury jako świadectwo naszego projektu.
Rezultatem głównym projektu jest mapa osiedla Wólka Węglowa i interaktywna gablota z wspomnieniami mieszkańców. Mapa powstała w oparciu o pracę warsztatową, spotkania, i spacery historyczne z mieszkańcami i młodzieżą ze Szkoły Podstawowej nr 273.Szczególnie zależało nam na włączeniu i zaangażowaniu młodzieży – wierzymy że rozbudzenie zainteresowania lokalną historią może mieć znaczący wpływ na podniesienie kompetencji i wzrost zainteresowania najbliższą okolicą. Zależało nam również na wzmocnieniu sąsiedzkich relacji oraz aktywnym spędzaniu czasu w najbliższym otoczeniu. Celem projektu Zlokalizuj się było edukowanie o potencjale lokalnej historii, pobudzanie dyskusji i krytycznego myślenia wokół historii lokalnej, podejmowanie wspólnych działań twórczych wokół lokalnej historii oraz stworzenie wspólnego dzieła – sentymentalnej mapy osiedla Wólka Węglowa.
Projekt Zlokalizuj się dofinansowany przez Warszawski Program Edukacji Kulturalnej z programu Fundusz Animacji Kultury
